در ابتدا در این مقاله سعی می کنیم به تعریف کوتاهی از بازاریابی بپردازیم. پس از آن بازاریابی محدود را نقد و بررسی خواهیم کرد. کلمه بازاریابی به تنهایی در طی سال ها دچار دستخوش و تغییراتی شده است. بازاریابی در حقیقت به معنای برنامه ریزی ها و فعالیت هایی است که در بازارهای مناسب فروش محصولات با ارائه خدماتی خاص انجام می گیرد. بازاریابی محدود زیرمجموعه ای از بازاریابی محسوب می شود که آن را با نام close range marketing نیز می شناسند. اگر نام بازاریابی نزدیک یا بازاریابی مجاورتی به گوشتان رسیده باشد متوجه می شوید که با همان بازاریابی محدود سرو کار داشته اید. در عصر امروزی با پیشرفت تکنولوژی حتماً دیده اید که پیامک هایی از سوی شرکت ها و سازمان ها و فروشگاه های مختلف با متون گوناگون برایتان ارسال می شود. در تمام این پیامک ها هدفی مشترک وجود دارد و آن مطلع کردن مشتری از طرح های تخفیف ویژه، تبلیغات فروشگاه موردنظر و… می باشد. خوب است بدانید اکثر موارد استفاده در این نوع بازاریابی که بازاریابی محدود نامیده می شود، بلوتوث و وای فای می باشد. در مقابل بازاریابی محدود، بازاریابی انبوه وجود دارد که در مقالات بعدی با آن آشنا خواهید شد.

کار کردن با بازاریابی محدود چگونه است؟

همان طوری که در بالا ذکر شد پیامک هایی خاص به منظور ارائه خدمات برای مشتریان ارسال می گردد. در صورتی که بازخورد مشتری به پیامک سازمان و فروشگاه مثبت بود، به معنای آن است که قراردادی فرضی با استحکام و زمانی طولانی با مشتری بسته شده است. گاهی اوقات مشتری به یک فروشگاه مراجعه می کند و در هنگام پرداخت مبلغ خرید بن تخفیف برای تبلیغ بعدی به وی داده می شود و یا اینکه شماره ای از مشتری دریافت می کنند تا از ورود اجناس جدید و دیگر طرح های تخفیف، او را با خبر کنند. در این صورت بدون هیچ اختلالی و به همین سادگی بازاریابی محدود رخ داده است. بازاریابی محدود را فقط در محدوده ای خاص و مشخص می توان استفاده کرد. دلیل این امر این است که پیامک ها را فقط برای افرادی می توان ارسال کرد که با شماره گذاری یا ثبت نام در دستگاه های دیجیتال برای دریافت پیام ها موافقت کرده اند؛ اما ذهن تان را فقط محدود به پیامک ها نکنید. پیج ها و چنل های کاری که در فضاهای مجازی تعبیه شده اند نیز راهی برای بازاریابی محدود به شمار می روند. فروشندگان می توانند از اجناس و محصولات خود ویدیوهای جذاب تهیه کنند و آن را در فضای مجازی به اشتراک بگذارند. مطلع کردن کاربران از طرح آفرها در مناسبت های مختلف نیز می تواند روشی مؤثر در بازاریابی محدود محسوب شود‌. در این نوع بازاریابی می توان بین مشتریانی که به آن ها دسترسی داریم نظرسنجی بگذاریم تا از نیازهای آن ها مطلع شویم و بتوانیم از این طریق مستری های ثابتی برای خود پیدا کنیم. جالب است بدانید بازاریابی محدود تنها برای تبلیغات محصولات یک شرکت استفاده نمی شود، از این طریق می توان اطلاعات مفیدی به کاربران دیگر ارائه داد. به عنوان مثال هنگامی که فروشگاه عطاری سعی می کند اطلاعاتی از فروشگاهش در اختیار افراد بگذارد، ناگزیر است برای جذب کاربران از خواص گیاهان و داروهای موجود در فروشگاه نیز سخن بگوید، به همین جهت با بازاریابی که انجام داده است اطلاعات مفیدی نیز در اختیار کاربران قرار داده است. با وجود اینکه این نوع بازاریابی بسیار کارآمد و کاربردی ست اما بسیاری از متخصصان درباره آن به فروشندگان و دیگر افراد هشدار می دهند که اگر بیش از حد مورد استفاده قرار گیرد می تواند نتیجه ی عکس از خود نشان دهد. به علاوه اینکه باید در پیام هایی که برای مشتریان ارسال می گردد، به خصوص پیام های ابتدایی که ارسال می شود دقت و هوشمندی لازم را به کار برد. در غیر این صورت کاربر از دریافت پیام های بعدی منصرف می شود و دیگر توجهی به محتویات پیام های ارسالی نخواهد داشت. حتی در مواقعی ممکن است از چنلی که در فضای مجازی شرکت کرده است، خارج شود. به دنبال آن ممکن است یک مشتری وفادار را از دست بدهید. پس در برداشتن گام اول باید نهایت خلاقیت را به کار بگیرید.

چه نوع روش هایی در  close range marketing وجود دارد؟

بازاریابی محدود را می توان به طرق سه راه زیر به کار گرفت:

بن های دیجیتال فوری ( on-the-spot digital coupons)، در این نوع بازاریابی هراز گاهی می توان بن های تخفیف و آفرهای متنوعی را با خلاقیت تمام برای مشتریان فروشگاه خود در نظر گرفت و آن ها را به سمت فروشگاه جذب کرد. اکثر این بن های تخفیف، شرطی یا در مناسبت های مختلف مانند اعیاد فراهم می شود. به عنوان مثال برخی از فروشگاه ها شرایطی را می گذارند که با هر 100 هزارتومان خرید از 30 درصد تخفیف برخوردار شوید. سامانه نمایش محتوای یکپارچه تعاملی ( interactive digital signage) و بازاریابی بارکد (barcode marketing) نیز نوع دیگری از روشی محسوب می شود که در بازاریابی محدود مورد استفاده قرار می گیرد.

موارد مورد استفاده از بازاریابی محدود کدامند؟

در دنیای تکنولوژی امروزی اکثریت مشاغل و سازمان ها برای برقراری ارتباطی بیشتر با مشتریان خود، ارائه خدمات مختص سازمانشان و معرفی محصولات مختص خود، سعی می کنند از بازاریابی محدود استفاده کنند. این نوع بازاریابی تنها برای ارائه محصولات مورد استفاده قرار نمی گیرد، بلکه برای شناخته شدن بیشتر نیز می توان از آن بهره برد‌. به عنوان مثال سینماها نیز به هنگام پخش فیلم های پرطرفدار به افراد جامعه اطلاع رسانی می کنند. حتماً متوجه شده اید که بخشی از این نوع بازاریابی در اماکن عمومی و فرهنگی نشان داده می شوند. مثلاً در فرودگاه ها که تجمع بسیاری از افراد وجود دارد بنرهایی دیده می شود و پیام های تبلیغاتی شنیده می شود که مربوط به مراکز خرید متنوع است. ایستگاه های مترو، مراکز آموزشی مانند دانشگاه ها، هتل ها و مسافرخانه ها، بانک و پمپ بنزین نیز محلی برای انجام بازاریابی محدود استفاده می شود.

پیام های بازاریابی محدود برای چه افرادی بهتر است ارسال شود؟

خوشبختانه ۹۰ درصد افراد جامعه از فناوری گوشی های موبایل بهره مند هستند. از آن جایی که اکثر پیغام ها در بازاریابی محدود از طریق گوشی ها انجام می گیرد، می توان نتیجه گرفت که ۹۰ درصد افراد قابلیت دریافت پیغام های close range marketing را دارند؛ اما خب با همه این تفاسیر بهتر است نسل جوان را هدف قرار دهید زیرا نسل جوان علاقه بیشتری نسبت به خدمات مدرن از خود نشان می دهند، همچنین اینکه اکثر جوانان پیگیری بیشتری نسبت به محصولات موردعلاقه خود دارد. تاثیرگذاری پیام های تبلیغاتی بر روی جوانان بیشتر از اقشار دیگر جامعه می باشد. جوانان امروزی دوست دارند در کمترین زمان ممکن، محصولاتی با کیفیت هرچه تمام تر و قیمت مناسب تر به دستشان برسد. از این رو فروشگاه هایی را انتخاب می کنند که تجربه های خوبی را برای مشتریان خود به ارمغان آورده اند. اکثر کاسب ها و فروشندگان محصولات متنوع به این باورند که مراکز خرید بزرگ بهترین مکان برای انجام بازاریابی محدود محسوب می شود. دلیل این امر این است که افراد برای خرید هرچیزی به این مراکز خرید رجوع می کنند و تقریبا مدت زمان بسیار زیادی را برای یافتن محصول مورد نظرشان سپری می کنند؛ بنابراین این که با تبلیغات مختلف برخورد کنند امری طبیعی است. از این رو فروشندگان سعی می کنند تا در این مراکز خرید اطلاعاتی از محصولات و خدمات مربوط به شغل خود بارگذاری کنند.